ئۇيغۇرچە ماقال -تەمسىل ۋە ئىدىيوملار
بىخ ھالىتىدىلا ئۇجۇقتۇرماق؛ بىخ ھالىتىدىلا يوقاتماق.
بىخۇدلۇق قىلماق؛ بىخەستەلىك قىلماق؛ بىپەرۋالىق قىلماق.
بىر ئادەم ئەمەل تۇتسا، ئۇنىڭ جەددى-جەمەتىمۇ روناق تېپىپتۇ.
بىر ئادەمدە بىر خىل ئامال، كۆپ ئادەمدە كۆپ خىل ئامال .
بىر ئادەم قۇدۇق كولسا، مىڭ ئادەم سۈيىنى ئىچىدۇ.
بىر ئادەم مەنسەپ تۇتسا، ئىت-مۈشۈكلىرىمۇ ئەتىۋار بولۇر.
بىر ئادەم ياسىغان يولدا مىڭ ئادەم ماڭىدۇ.
بىراقلا تورغا چۈشۈرمەك؛ بىر يولىلا ھەممىنى تولۇق يوقاتماق؛ ھەممىنى بىراقلا قولغا چۈشۈرمەك.
بىراقلا تۆۋەنلەپ كەتمەك؛ بىراقلا چۈشۈپ كەتمەك.
بىراقلا زەپەر قۇچماق؛ بىردىنلا يۇقىرى ئورۇنغا چىقماق.
بىراقلا ئۆچۈرۈپ تاشلىماق؛ ھەممىنى يوققا چىقارماق؛ ھەممىنى كەچۈرۈۋەتمەك؛ ھەممىنى سالاۋات قىلىۋتمەك.
بىر ئانىدىن توققۇز بالا، توققۇزى توققۇز ياڭزا؛ بىر پەلەكتە مىڭ خەمەك. مۇدېيىلىدۇ.
بىراۋغا گۇناھ ئارتاي دېسەڭ، باھانە تېپىلماي قېلىشتىن ئەنسىرىمە؛ بىراۋغا بوھتان چاپلاي دېسەڭ، باھانە تېپىلىدۇ.
بىراۋنىڭ كۆڭلى باشقىغا قاراڭغۇ؛ خەقنىڭ كۆڭلىدىكىنى بىلگىلى بولماس.
بىر ئەتىگەندىلا؛ بىر دەمدىلا؛ ھايت-ھۇيت دېگۈچىلا.
بىرەر ئارتۇقچىلىق؛ بىرەر ماھارەت؛ بىرەر ھۈنەر؛ بىرەر كەسىپنىڭ ئەھلى بولماق.
بىرەر ساھەنىڭ ھۆددىسىدىن چىقماق.
بىرەر سەۋەنلىك؛ بىرەر كېلىشمەسلىك؛ ئالىمادىسلىق.
